چاودار:
فرمانرو: گیاه
راسته: گندمسانان
تیره: گندمیان
گونه: S. cereale
نام علمی : Secale cereale
- چاودار، میوه گیاهی به نام “Fagopyrum esculentum” است و در دسته بندیها جز محصولات بدون گلوتن طبقه بندی میشود.
- چاودار با نام علمی Secale montanum گیاهی از خانواده گندمیان (به لاتین: Poaceae) است.
- بیشتر چاودارهای زراعی دیپلوئید بوده و انواع تتراپلوئید و دیپلوئید روز بلندشان نیز موجود میباشد.
- این گیاه دگرگشن بوده و مقاومترین غله نسبت به سرما است.
- در فرهنگ لغت دهخدا از این گیاه این گونه نام برده شده است: «چودار. چودر. ویبگ. گیاهی هرزه که در غله زار روید و دانه آن چون گندمی لاغر و کشیده است.» و نیز در لغت نامه دکتر معین اینگونه یاد شدهاست: «گیاهی از نوع غلات که ارتفاعش تا دو متر هم میرسد»
- چاودار برای افرادی که رژیم خام خواری دارند بسیار مناسب است.
- ظاهر چاودار
چاودار از نظر شکل مابین گندم و یولاف است. رنگ کدر خاک آلود دارد. فاقد پوسته (هال) میباشد.
- سازگاری
چاودار مقاومترین غله به سرماست و با شرایط آب و هوایی نامساعد و خاک های فقیر غیرحاصلخیز و شنی سازگاری نشان میدهد.
- استفاده از چاودار در آشپزی:
– بهترین گزینه برای اضافه شدن به محصولات بدون گلوتن است تا کیفیت تغذیه ای آنها را بهبود دهد.
– از این دانه های مثلثی که به عنوان غلات شناخته می شود؛ برای تولید محصولات مختلفی چون رشته فرنگی،کرپ های مختلف و دیگر محصولات فاقد گلوتن استفاده می شود.
– برای آن دسته از افراد که مشتاق اند از رژیم غذایی خام خواری استفاده کنند، غلات و حبوبات چاودار را می توان در دستورالعمل بسیاری از محصولات مانند: بیسکویت، کوکی ها،کیک، کراکر و سایر محصولات مانند نان گنجاند.
- استفاده از چاودار در وعده های غذایی:
– استفاده از آرد آن در تهیه کوکو و پن کیک.
– جایگزینی با آرد برنج، لوبیا، ذرت و حتی سویا در موادی که فاقد گلوتن هستند و درست کردن کوکی، کلوچه و یا نان از چاودار.
– میتوان آن را به عنوان قوام دهنده به سوپ و یا خورشت اضافه کرد.
– از غلات چاودار در وعده های صبحانه و همچنین در تهیه سالاد نیز میتوان استفاده کرد.
– این غله همچنین دارای چسبندگی می باشد و زمانی که خیس میشود حالتی ژلاتینی به خود میگیرد. خیساندن، شستشو و دوباره خشک کردن این غلات نیز باعث ترد شدنشان میشود.
- ارزش غذایی چاودار:
تلاش برای یافتن فواید این محصول هنوز هم یکی از دغدغه های مهم دانشمندان تغذیه است. اما برخی از مزایای آن مانند از بین بردن علائم دیابت نوع 2 و فشار خون بالا ثابت شده است. چاودار همچنین شامل “روتین” است که برای تقویت دیواره مویرگی بسیار مناسب است. دانشمندان کشف کردند که چاودار با پروتئینی که به اصطلاح به آن “available protein biologically” میگویند غنی شده است و به این معنی است که دارای مجموعه ای متعادل از اسیدهای آمینه ضروری و غیر ضروری است.